توکلی همچنین، به نقش مادران در مدیریت مصرف انرژی اشاره کرد و از آن‌ها خواست تا با رعایت الگوی مصرف، به حفظ منابع انرژی کمک کنند.
با هم گفت‌وگوی ویژه برنامه شب یلدا با حضور مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در شبکه تهران را که شامگاه اول دی‌ماه برگزار شد، پی می‌گیریم؛
************************
آقای توکلی! همه جا صحبت از این است که گاز داریم ولی باید کم مصرف کنیم! ما دومین کشور بزرگ گاز در جهان هستیم، ولی این ماجرا از چه قرار است که می‌گویند رعایت کنید، کم مصرف کنید؟ آیا گاز را به جایی می‌فروشیم یا لوله‌ها کوچک هستند و به خانه‌ها نمی‌رسند؟! چه اتفاقی دارد می‌افتد؟ رک و پوست کنده به مردم بگویید.
عرض سلام و ادب و احترام دارم به شما، همه عوامل اجرایی برنامه و مردم شریف و عزتمند ایران، به خصوص در این شب میلاد و شب‌های یلدایی.
همان‌طور که گفتید، ما دومین مخازن گازی دنیا را داریم؛ یعنی بعد از روسیه، ما دومین کشوری هستیم که مخازن گاز داریم. ولی ۷۵ درصد از این مخازن در جنوبی‌ترین نقطه کشور، در آب‌های سرزمینی ما یعنی در منطقه پارس جنوبی قرار دارد. به همین دلیل، برای این‌که این گاز از مخزن و روی سکو بالا آمده و برای فرآورش به پالایشگاه‌ها و از آن‌جا به خطوط لوله سراسری برسد، باید مسافت بسیار زیادی را طی کند.
برای استخراج این گاز نیز سرمایه‌گذاری عظیمی لازم است. به همین دلیل، ما به عنوان سومین تولیدکننده گاز دنیا، میزان گازی که در حال حاضر به شبکه تزریق می‌کنیم، عدد کمی نیست؛ نزدیک به ۸۶۰ میلیون مترمکعب در روز است که در زمستان، حدود ۸۰ درصد آن، یعنی نزدیک به ۷۰۰ میلیون مترمکعب از این مقدار به بخش خانگی و تجاری و صنایع جزء اختصاص می‌یابد. این اعداد نشان‌دهنده فشار بالای مصرف در روزهای سرد سال و نیازمند توجه و مدیریت بهینه مصرف انرژی است.
ایران با شدت مصرف انرژی ۳/۳ برابر میانگین جهانی، به میزان تولید گاز چین انرژی مصرف می‌کند. با این‌که دومین کشور بزرگ گاز در جهان هستیم، اما این بدان معنا نیست که مصرف ما درست و بهینه باشد.
این موضوع در کنار سهم ۷۲ درصدی گاز در سبد انرژی کشور، نشان‌دهنده ناترازی شدید در شبکه گازرسانی و در عین حال، بدمصرفی است. برای رفع این چالش، باید روی مدیریت مصرف و بهینه‌سازی انرژی متمرکز شویم.
خوب، این بدمصرفی یعنی چه؟ مگر همه مردم دنیا به این صورت مصرف نمی‌کنند؟ ما هم به یک نسبت درست مصرف می‌کنیم. نهایتاً یک بخاری روشن کرده و محیط خانه را گرم نگاه می‌داریم. من شخصاً در تمام برنامه‌هایی که حضور دارم، مرتباً اعلام می‌کنم که با چه راهکارهایی می‌توان کمتر مصرف کرد. این بدمصرفی چه معنایی دارد؟
اگر بخواهم با عدد و رقم به شما توضیح دهم، باید بگویم که در همه دنیا، یک درجه آسایش و رفاهی وجود دارد که منازل بر آن اساس، گرم می‌شود.
در دنیا، درجه رفاه بین ۱۸ تا ۲۱ درجه سانتی‌گراد است و این دما باعث تبادل حرارتی مناسب و ایمنی بدن می‌شود. اما اکثر خانه‌های ایرانی دارای دماهای بالاتر از این مقدار هستند.
نوع ساخت و مقرراتی که در ساختمان‌ها استفاده می‌شود، مانند پنجره‌های دوجداره و سیستم‌های گرمایشی، معمولاً راندمان بالایی ندارند. همچنین، برخی افراد به قدری در مصرف گاز اسراف می‌کنند که ناگزیر به بازگذاشتن پنجره‌ها می‌‌شوند. شما خودتان حتماً بارها شاهد این موضوع بوده‌اید.
الآن ما مردم باید دقیقاً چه کاری انجام دهیم؟ با همان سخنان ریاست‌جمهور که گفتند که دو درجه حرارت منازل را کم کنیم، مشکل حل می‌شود؟ الآن راهکار چیست؟
بر این باورم که طبق نظر دکتر پزشکیان، اگر صادقانه با مردم صحبت شود، حتماً همکاری می‌کنند. ما باید بپذیریم که بخشی از این انرژی را بد مصرف می‌کنیم. یکی از روش‌ها، همین پیوستن به پویش کاهش دو درجه‌ای دماست.
دو درجه؟ دو درجه سانتی‌گراد اگر همه مردم رعایت کنند، چقدر تأثیر دارد؟
روزانه حدود ۵۰ میلیون مترمکعب، یعنی به اندازه دو فاز عسلویه که این دو فاز ….
آقای دکتر، ببخشید الآن بخاری را چطور دو درجه کم کنند؟
ببینید، برای این کار، بهترین حالت این است که میزان شعله را کم کرده و روی حالت متوسط بگذاریم. اگر پکیج استفاده می‌کنیم، بین ۵۵ تا ۶۰ درجه حرارت آن را نگاه داریم. اگر پرده ضخیم هست، پرده را بکشید و دریچه‌های کولر را ببندید. این کارها بسیار تأثیر می‌گذارد. بر اساس بررسی‌ها، صد در صد گازی که ما به یک منزل تحویل می‌دهیم، ۷۰ تا ۸۰ درصد آن مربوط به گرمایش محیط، ۱۳ تا ۱۷ درصد آن مربوط به گرم کردن آب و فقط ۲ تا ۳ درصد آن مربوط به پخت‌وپز است. یعنی اگر درجه حرارت داخل منزل را ۲ درجه سانتی‌گراد کم کنیم، باعث می‌شود که اتفاق خوبی بیفتد.
این درست، ولی الآن این گاز باعث شده که برق هم برود. جریان چیست؟
خوشبختانه اقدامات خوبی که وزارت نفت و شرکت ملی گاز در نظر دارند این است که اجازه ندهند گاز مصرف‌کننده خانگی قطع شود.
من در این زمینه می‌توانم آمار قابل توجهی ارایه دهم. پارسال ما گرم‌ترین پاییز و زمستان را در ۵۰ سال اخیر تجربه کردیم. اما امسال قبل از شب یلدا، ما عدد و رقمی داشتیم که با ۸ اسفند پارسال برابری می‌کرد. ولی خوشبختانه همکاران ما در تمام کشور اجازه ندادند حتی گاز یک خانه در کل کشور قطع شود.
الآن اصناف و کسبه هم ناراضی هستند، می‌گویند برق نیست باید زود تعطیل کنند و …
به نظرم، الآن زمان کمک و یاری رساندن به یکدیگر است. کمک کردن در بحث انرژی نه تنها به محیط زیست کمک می‌کند، بلکه از آلودگی هوا نیز جلوگیری می‌کند و مانع از این می‌شود که سوخت مایع توسط نیروگاه‌ها سوزانده شود. اگر ما گازی داشته باشیم، ترجیح ما این است که آن را به دو بخش، یعنی نیروگاه‌ها و دیگری بخش مولد یعنی به صنعت اختصاص دهیم.
به همین دلیل، در زمستان وقتی که آرایش مصرف به سمت خانگی و تجاری افزایش پیدا می‌کند، این بخش را که نمی‌توانیم تعطیل کنیم و مجبوریم این انرژی را به آن‌ها بدهیم. پس طبیعتاً نیروگاه‌ها مجبورند برای این‌که سوخت معادل مصرف کنند، به سوخت مایع روی آورند. به همین دلیل با کاهش ۲ درجه سانتی‌گراد، حداقل ۵۰ میلیون مترمکعب گاز روزانه به شبکه اضافه می‌شود.
شب گذشته که شب یلدا بودسؤال مطرح کردیم که یک دقیقه بیشتر قرار است چه کاری انجام دهیم. گفتیم بیایید این یک دقیقه را کمتر مصرف کنید. یعنی بیایید هوای گاز کشورمان را حفظ کنیم…
درود بر شما! این مهم می‌تواند کمک کند که چند استان کشور گازشان کاملاً پایدار باشد.
خیلی متشکرم! ممنون از این‌که در این ویژه برنامه حضور پیدا کردید.
من هم از شما بابت برنامه خوبتان سپاسگزارم! دوست دارم یک تبریک روز مادر به همه مادران این سرزمین بگویم. به همسر خوبم هم تبریک می‌گویم.
امیدوارم همان‌طور که همکارانم در صنعت گاز تمام تلاش خود را به کار گرفته تا زمستانی بدون دغدغه را برای هموطنان به ارمغان بیاورند، مادران این سرزمین نیز ما را در اجرای این مهم یاری کنند. خواهشی از مادران عزیز دارم؛ خواهشم این است که این پویش دو درجه‌ای را آن‌ها انجام دهند. یعنی اگر در خانه‌ها مادران عزیز مدیریت الگوی مصرف را داشته باشند، من به شما قول می‌دهم که وضعیت انرژی بهتر خواهد شد.
خیلی متشکرم از شما آقای دکتر! از شما بسیار ممنونیم.
